خودکارآمدی به عنوان یک عامل مهم در خودپنداره، نظریات انگیزشی و رفتارهای مرتبط با سلامتی در نظر گرفته شده است. این مطالعه با هدف بررسی تحلیل عاملی تاییدی، اعتبار و روایی مقیاس خودکارآمدی اجتماعی در دانشجویان ایرانی صورت گرفته است. این مطالعه همبستگی از نوع اعتبارسنجی بود که پرسشنامه های خودکارآمدی اجتماعی گریو و همکاران (2014)، خودکارآمدی عمومی شوارتز و جروسلم (1995)، بی تفاوتی اجتماعی، پذیرش و همبستگی اجتماعی در اختیار 750 دانشجوی دانشگاه های پیام نور کرمانشاه و کنگاور و دانشگاه آزاد کرمانشاه که به صورت در دسترس انتخاب شده بودند، قرار گرفت. برای محاسبه اعتبار، از روش همسانی درونی و برای سنجش روایی همزمان از همبستگی بین نمرات ابزارهای مذکور استفاده شد. برای مشخص شدن روایی سازه نیز از روش تحلیل عاملی استفاده گردید. نرم افزار مورد استفاده برای تحلیل داده ها SPSS و Amos بود. نتایج تحلیل عاملی نشان داد که اکثر گویه های ابزار به جز گویه های 5، 4، 9 و 16 از بار عاملی مناسب برخوردار بوده و پنج عامل ارزش ویژه بالاتر از یک داشتند و 47.04 درصد واریانس های مشاهده شده را تبیین کردند. این امر می تواند حاکی از روایی عاملی نسبتا مناسب پرسشنامه خودکارآمدی اجتماعی باشد. ضرایب همبستگی نشان داد که روایی همزمان مقیاس خودکارآمدی اجتماعی با دیگر ابزارهای مذکور در حد مطلوبی بود. برای همسانی درونی نیز با استفاده از روش آلفای کرونباخ و دونیمه کردن به ترتیب مقادیر 0.83 و 0.76 به دست آمد. مقیاس خودکارآمدی اجتماعی دارای اعتبار و روایی مناسبی است و از این مقیاس می توان در موقعیت های بالینی و پژوهشی استفاده کرد.

با وجود اینکه دوره های آموزشی زیادی با هدف ارتقا تفکر تاملی اجرا می شوند، ابزارهای کاربردی برای سنجش و ارزیابی آن ها بسیار اندک هستند. پژوهش حاضر، با هدف بررسی ویژگی های روان سنجی فرم فارسی مقیاس تفکر تاملی، از روش های تحلیل عاملی اکتشافی و تاییدی بهره جسته است تا ابزاری مناسب را برای استفاده در پژوهش های تربیتی فراهم سازد. نمونه، شامل 332 دانشجو (176 دختر و 156 پسر) بود که با روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای از بین دانشگاه های تهران انتخاب شدند. نتایج تحلیل عاملی اکتشافی با تحلیل مولفه های اصلی برای مقیاس تفکر تاملی، چهار عامل عمل عادتی، فهمیدن، تامل، و تفکر انتقادی را نشان داد که مشابه تحقیقات انجام گرفته در فرهنگ اصلی بود. به منظور تعیین روایی این مقیاس از تحلیل عاملی تاییدی و برای بررسی اعتبار آن از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد. نتایج تحلیل عاملی تاییدی،برازش قابل قبولی را برای ساختار چهار عاملی پیشنهاد شده، نشان دادند. ضرایب آلفای کرونباخ نیز نشان دادند که مقیاس تفکر تاملی از اعتبار قابل قبولی برخوردار است. نتایج پژوهش حاضر بیانگر این است که مقیاس موردنظر می تواند به عنوان ابزاری روا و معتبر در سنجش تفکر تاملی دانشجویان مورد استفاده قرار گیرد.

زمینه: پرسشنامه جدایی روان شناختی، ادراکات افراد در مورد جدایی روان شناختی از والدین را ارزیابی می کند. هدف: پژوهش حاضر باهدف بررسی ویژگی های روان سنجی فرم فارسی پرسشنامه جدایی روان شناختی، شامل پایایی، روایی، تغییرناپذیری اندازه گیری در بین گروه های جنسی و تحلیل عاملی، به منظور آماده سازی جهت کاربرد در پژوهش های تربیتی و بالینی انجام شده است. روش: در پژوهش مقطعی حاضر، از بین جامعه آماری (3434 دانشجوی کارشناسی)، 424 دانشجوی کارشناسی با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شده و پرسشنامه های جدایی روان شناختی هافمن (1984) و دلبستگی همسالان آرمسدن گرینبرگ (1987) را تکمیل کردند. یافته ها: نتایج تحلیل عاملی تاییدی نشان داد که مدل چهار عاملی مقیاس جدایی روان شناختی (استقلال هیجانی، تعارضی، نگرشی و کنشی) از بیشترین برازش با داده ها برخوردار است. افزون بر این، برای آزمون تغییرناپذیری اندازه گیری پرسشنامه جدایی روان شناختی در بین گروه های جنسی، تحلیل چند گروهی انجام گرفت. نتایج تحلیل چند گروهی نشان داد که پرسشنامه جدایی روان شناختی در مدل-های محدود در بین گروه های جنسی یکنواخت است. همسانی درونی پرسشنامه برحسب ضرایب آلفای کرونباخ در مورد گروه نمونه محاسبه و تایید شد. نتیجه گیری: به طور کلی، یافته های پژوهش بیانگر این است ساختار عاملی پرسشنامه جدایی روان شناختی از برازش مطلوبی برای دانشجویان کارشناسی سال اول برخوردار است و می تواند به عنوان ابزاری معتبر در سنجش ابعاد استقلال دانشجویان مورداستفاده قرار گیرد.

زمینه و هدف: اختلال فزون کنشی جنسی به تلاش های ناموفق متعدد افراد در کنترل یا کاهش مدت زمان صرف شده برای درگیر شدن در تخیلات، تمایلات و رفتارهای جنسی تعریف می شود. هدف از انجام این پژوهش، بررسی روایی، پایایی و ساختار عاملی پرسشنامه رفتار فزون کنشی جنسی در دانشجویان بود که توسط رید و همکاران ساخته شده است.روش کار: در این پژوهش توصیفی، 300 نفر از دانشجویان مرد دانشگاه شهید مدنی آذربایجان به شیوه نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای بر اساس دانشکده و رشته گروه انتخاب شده و پرسشنامه رفتار فزون کنشی جنسی بین آن ها اجرا شد. جهت تعیین روایی و پایایی پرسشنامه، تحلیل عامل تاییدی و آزمون آلفای کرونباخ به کار رفت. نتایج: پایایی به دست آمده برای مولفه های کنترل، پیامدها، مقابله ای و کل مقیاس به ترتیب 0.82، 0.80، 0.86 و 0.90 قرار گرفتند که حاکی از پایایی مطلوب مقیاس می باشد. نتایج تحلیل عاملی تاییدی نیز رابطه معناداری بین متغیرهای آشکار (سوالات) و سازهای نهفته (عامل ها) را تایید و نشان داد که ساختار 3 عاملی از برازش مطلوبی در نمونه ها برخوردارند (0.91 GFI=، AGFI=0.88، CFI=0.98، RMSEA=0.057).نتیجه گیری: پرسشنامه رفتار فزون کنشی جنسی در بین دانشجویان از روایی و پایایی مطلوبی برخوردار است و استفاده از این ابزار در تحقیقات آینده مورد حمایت و قایل اعتماد است.

این پژوهش با هدف تحلیل عاملی تاییدی مقیاس شناسایی دانش آموزان بااستعداد انجام شده است. جامعه آماری شامل دانش آموزان پایه چهارم ابتدایی شهر بیرجند در سال تحصیلی 94-1393 به تعداد 3050 نفر بود که 401 دانش آموز به روش خوشه ای چند مرحله ای به عنوان نمونه انتخاب شدند. نتایج نشان داد که گویه های انتخاب شده، ساختارهای عاملی مناسبی جهت اندازه گیری ابعاد مورد مطالعه فراهم کرد و تمام مولفه های آن مورد تایید قرار گرفت. برای بررسی روایی ملاکی مقیاس شناسایی دانش آموزان بااستعداد از آزمون هوشی ریون، پرسشنامه خلاقیت عابدی و مقیاس درجه بندی عملکرد تحصیلی استفاده شد. نتایج نشان داد که بین مولفه های مختلف مقیاس شناسایی دانش آموزان بااستعداد با هوش و عملکرد تحصیلی همبستگی معنادار بالایی وجود دارد علاوه براین یافته ها نشان داد که بین خرده مقیاس های ورزشی و هنری، با خلاقیت ارتباط معنادار وجود دارد و در سایر خرده مقیاس ها، ارتباط معناداری با خلاقیت مشاهده نمی شود. برای سنجش پایایی مقیاس از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد. نتایج نشان داد که این مقیاس دارای پایایی خوبی می باشد. به طور کلی بر اساس نتایج به دست آمده از این پژوهش می توان نتیجه گرفت که مقیاس شناسایی دانش آموزان بااستعداد از روایی و پایایی قابل قبولی برخوردار است و می توان آن را برای شناسایی دانش آموزان بااستعداد مورد استفاده قرار داد.

تحلیل های عاملی که روی ابزارهای خود سنجی خلق انجام گرفته است به دو بعد مسلط در زمینه ساختار عاطفی دست یافته اند که عاطفه مثبت و عاطفه منفی خوانده می شود. این دو بعد عاطفی با طبقات وسیعی از متغیرهای روانشناختی مرتبط اند. عاطفه منفی با تنیدگی تجربه شده مقابله ضعیف، شکایات مرتبط با سلامت و تجربه رویدادهای ناخوشایند همبسته است. این بعد، عامل زمینه ساز و مشترک «اضطراب» و «افسردگی» است. عاطفه مثبت با رضایت اجتماعی، شور و اشتیاق، شادکامی و هشیاری مرتبط است و کاهش آن عامل زمینه ساز و اختصاصی اختلال افسردگی است. برای سنجش این دو بعد عاطفی رایج ترین ابزار، «مقیاس های عاطفه مثبت و عاطفه منفی» (PANAS) است. در پژوهش حاضر با استفاده از تحلیل عاملی تاییدی (CFA) و الگویابی معادله ساختاری (SEM) صحت عاملی، روایی سازه و اعتبار این ابزار روی 255 نفر دانشجوی مبتلا به اختلالات اضطرابی و افسردگی دانشگاه تهران مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان می دهد که الگوی دو عاملی، برازنده ترین الگو است (p<0.01). از لحاظ روایی نیز با کمک این ابزار به خوبی می توان بیماران مضطرب و افسرده را از هم جدا کرد (p<0.05) و اعتبار این دو خرده مقیاس برابر با 0.87 است.

به جز مقیاس های مربوط به اضطراب امتحان، کمبود در زمینه دسترسی به ابزارهای سنجش هیجانات پیشرفت فراگیران یک واقعیت غیرقابل انکار است؛ بنابراین، پژوهش حاضر با هدف آزمون روایی عاملی مقیاس های هیجان مربوط به کلاس (CRES) در گروهی از دانشجویان ایرانی انجام شد. در مطالعه همبستگی حاضر 400 دانشجوی کارشناسی (240 پسر و 160 دختر) به مقیاس های هیجان مربوط به کلاس (CRES) پاسخ دادند. به منظور تعیین روایی عاملی و پایایی CRES به ترتیب روش های آماری تحلیل عاملی تاییدی و ضرایب همسانی درونی استفاده شد. نتایج تحلیل عاملی تاییدیCRES بر پایه نرم افزار AMOS نشان داد که در نمونه دانشجویان ایرانی ساختار چندبعدی مقیاس های هیجان مربوط به کلاس با داده ها برازش قابل قبولی داشت. نتایج مطالعه حاضر با تاکید مجدد بر تفکیک مقیاس های هیجانات مثبت (لذت، امیدواری، غرور) و منفی (خشم، اضطراب، شرم، ناامیدی و خستگی) برای اندازه گیری تجارب هیجانی مختلف در موقعیت کلاس درس به طور تجربی، از روایی درونی CRES حمایت کرد. ضرایب همسانی درونی مقیاس های هیجان مربوط به کلاس شامل هیجانات لذت، امیدواری، غرور، خشم، اضطراب، شرم، ناامیدی و خستگی به ترتیب برابر با 0.93، 0.92، 0.89، 0.89، 0.89، 0.91، 0.93 و 0.95 به دست آمد. در مجموع، نتایج مطالعه حاضر، از یک سو، شواهدی را در دفاع از نظریه کنترل ارزش هیجانات پیشرفت ارائه کرد و از دیگر سوی نشان داد که CRES برای سنجش هیجانات مربوط به کلاس در گروه نمونه دانشجویان ایرانی ابزاری روا و پایا است.

در پژوهش حاضر روایی و پایایی پرسشنامه سبک های تفکر (TSI) از طریق تحلیل پاسخ های داده شده به وسیله 419 دانشجو (214 پسر و 205 دختر) انجام شد. در این پژوهش، به منظور تعیین روایی TSI از مدل های تحلیل عاملی تاییدی و برای بررسی پایایی TSI از ضرایب آلفای کرونباخ استفاده شد. نتایج مدل های تحلیل عاملی تاییدی برازش قابل قبولی برای ساختار مکنون TSI در سطح سوال و در سطح خرده مقیاس های سبک های تفکر نوع اول، دوم و سوم به دست داد. ضرایب آلفای کرونباخ نیز نشان داد که TSI از پایایی قابل قبولی برخوردار است. در مجموع، نتایج پژوهش حاضر منجر به تقویت این ایده گردید که TSI به عنوان یک ابزار روا و پایا در اندازه گیری سبک های تفکر دانشجویان قابل استفاده می باشد.

مقدمه: تاب آوری به عنوان ظرفیت حفظ نسبتا پایدار بهزیستی روانشناختی و استعداد ایجاد تجارب و هیجان های مثبت در شرایط تنیدگی زا و طاقت فرسا تعریف می شود. پژوهش حاضر با هدف دستیابی به همسانی درونی و تحلیل عاملی تاییدی مقیاس تاب آوری کانر-دیویدسون در دانشجویان دختر پرستاری اجرا شد.روش ها: در این مطالعه توصیفی از نوع روان سنجی ابزار، 500 دانشجوی دختر پرستاری مقطع کارشناسی از دانشگاه های دولتی علوم پزشکی کرمانشاه و همدان در سال 1393 به شیوه تصادفی انتخاب شدند، شرکت کنندگان در پژوهش مقیاس تاب آوری کانر-دیویدسون (CD-RISC)، پرسشنامه پرخاشگری باس و پری، خودکارآمدی عمومی شوارتز و جروسلم (GSE-10) و مقیاس رضایت از زندگی داینر و همکاران (SWLS) را تکمیل نمودند. جهت محاسبه پایایی، از روش همسانی درونی (آلفای کرونباخ و دونیمه سازی اسپیرمن- براون) و برای دستیابی به روایی هم زمان، همبستگی میان نمرات خودکارآمدی، پرخاشگری و رضایت از زندگی با تاب آوری در نظر گرفته شد. همچنین جهت مشخص شدن روایی سازه ازروش تحلیل عاملی تاییدی استفاده شد. پردازش داده ها با سطح اطمینان 0.95 به کمک نرم افزارهای آماری LISREL-8.5 و SPSS صورت گرفت.نتایج: نتایج ضرایب همبستگی روایی هم زمان حاکی از همبستگی منفی و معنادار تاب آوری و پرخاشگری و همبستگی مثبت و معنادار با خودکارآمدی و رضایت از زندگی بود. مقدار آلفای کرونباخ و دونیمه سازی اسپیرمن-برون به ترتیب برابر با 0.669 و 0.665 بود. تحلیل عاملی تاییدی در ابتدا نشان داد که از میان 10 گویه مقیاس تاب آوری کانر- دیویدسون، گویه های 5 و 8 از بارعاملی پایینی برخوردارند، بنابراین، حذف شدند. پس از این اصلاح، شاخص های مدل ساختارعاملی تک بعدی به خوبی برازش شدند.نتیجه گیری: با عنایت به نقش تعدیل کنندگی تاب آوری در مشاغل استرس زا و طاقت فرسا مانند پرستاری و فقدان ابزارهای مناسب با محدودیت در سوالات برای سنجش آن، این مقیاس می تواند با اهداف پژوهشی و گزینش دانشجویان در جامعه هدف مورد استفاده قرارگیرد.